Khám Phá Hệ Sinh Thái Solana

Các blockchain công khai đã cho phép bất kỳ ai có kết nối internet tạo và truy cập thị trường kỹ thuật số. Với công nghệ này, hệ thống tài chính toàn cầu hiện tại có tiềm năng trở nên đổi mới, hiệu quả và dân chủ hóa hơn, nhưng có một vấn đề lớn đã gây ra những cản trở. Trong lịch sử, các blockchains Lớp 1 như Ethereum đã gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô, điều này dẫn đến việc làm chậm các ứng dụng được xây dựng trên chúng và đôi khi khiến mạng không thể sử dụng được. Với hàng triệu người dùng mới đổ vào, phí và thời gian giao dịch tăng lên. Anatoly Yakovenko và Raj Gokal đã bắt đầu khắc phục những vấn đề về quy mô này vào năm 2017 khi họ thành lập Solana , một nền tảng hợp đồng thông minh Lớp 1 mới.

Solana Là Gì?

Solana là một trong những blockchain hoạt động hiệu quả nhất. Nó là một blockchain nhanh, an toàn và chống kiểm duyệt, cung cấp cơ sở hạ tầng mở cần thiết để áp dụng trên toàn cầu. Giao thức được thiết kế để mở rộng quy mô cùng với các cải tiến về phần cứng và băng thông, với dung lượng dự kiến ​​sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 2 năm.

Trọng tâm đằng sau Solana là cung cấp khả năng mở rộng mà không phải hy sinh phân quyền hoặc bảo mật. Giao thức Proof-of-Stake (“PoS”) tốc độ cao, thông lượng cao này hiện hỗ trợ công suất cao nhất là 65.000 giao dịch mỗi giây và thời gian khối 400ms, nhờ vào hệ thống dấu thời gian mạng cải tiến được gọi là Proof-of-History (“PoH ”). PoH được xây dựng để giải quyết vấn đề thời gian trong các mạng phân tán nơi không có một nguồn thời gian duy nhất, đáng tin cậy.

Solana hỗ trợ viết các chương trình on-chain bằng ngôn ngữ lập trình Rust. Các tính năng chính này cho phép các nhà phát triển nhanh chóng thử nghiệm và triển khai các ứng dụng với các khối xây dựng có thể kết hợp mà không phải đối phó với những khó khăn bổ sung do các giải pháp lớp 2 phân mảnh hoặc phân mảnh đưa vào.

8 Cải Tiến Cốt Lõi Của Solana

Solana được tạo ra trên ý tưởng rằng một mạng lưới phi tập trung của các nút có thể phù hợp với hiệu suất của một nút duy nhất, nhưng chỉ khi giao tiếp giữa các nút trong mạng được tối ưu hóa đúng cách. Không có blockchain lớn nào khác đạt được đặc tính này, vì vậy đạt được điều này là mục tiêu cuối cùng của Solana. Nhưng để tạo ra một mạng phi tập trung, không được phép phù hợp với hiệu suất của một nút duy nhất, nhóm Solana đã phải phát triển 8 công nghệ chính.

Proof Of History (PoH)

Một trong những vấn đề khó khăn nhất trong hệ thống phân tán là thỏa thuận về thời gian và trình tự xảy ra các sự kiện. Vấn đề này thậm chí còn khó hơn trong các hệ thống đối nghịch như blockchain. Các nút trong mạng chỉ đơn giản là không thể tin tưởng nguồn thời gian bên ngoài hoặc bất kỳ dấu thời gian nào xuất hiện trong tin nhắn, vì vậy chúng thường dựa vào đồng hồ cục bộ của chính mình mà không biết về đồng hồ của bất kỳ người tham gia nào khác trong mạng. Việc thiếu nguồn thời gian đáng tin cậy có nghĩa là khi dấu thời gian của tin nhắn được sử dụng để chấp nhận hoặc từ chối một tin nhắn, không có gì đảm bảo rằng mọi người tham gia khác trong mạng sẽ đưa ra lựa chọn chính xác giống nhau. Solana tin rằng Proof-of-History cung cấp giải pháp về đồng hồ phi tập trung cho toàn bộ hệ thống, vì vậy họ đã xây dựng toàn bộ blockchain dựa trên nó.

Nguyên tắc cơ bản về cách PoH:

1. Sha256 lặp nhanh nhất có thể, sao cho mỗi đầu ra là đầu vào tiếp theo
2. Vòng lặp được lấy mẫu và số lần lặp lại và trạng thái được ghi lại

Các mẫu được ghi lại thể hiện thời gian trôi qua được mã hóa dưới dạng cấu trúc dữ liệu có thể kiểm chứng. Ngoài ra, vòng lặp này có thể được sử dụng để ghi lại các sự kiện.

1. Mọi thông báo liên quan đến bất kỳ mẫu nào được đảm bảo sẽ được tạo sau mẫu
2. Tin nhắn có thể được chèn vào vòng lặp và được băm cùng với trạng thái, đảm bảo rằng một tin nhắn đã được tạo trước lần chèn tiếp theo.

Cấu trúc dữ liệu này đảm bảo cả về thời gian và thứ tự của các sự kiện.

Với Proof of History, bạn có thể tạo một bản ghi lịch sử chứng minh rằng một sự kiện đã xảy ra tại một thời điểm cụ thể. PoH là một hàm trễ có thể xác minh được tần số cao (VDF), là một hàm yêu cầu một số bước tuần tự cụ thể để đánh giá, nhưng tạo ra một đầu ra duy nhất có thể được xác minh một cách hiệu quả và công khai.

Các blockchain khác yêu cầu trình xác thực nói chuyện với nhau để đồng ý rằng thời gian đã trôi qua, nhưng Solana yêu cầu tất cả trình xác thực phải duy trì đồng hồ của riêng nó bằng cách liên tục giải quyết VDF dựa trên SHA256. Bởi vì mỗi trình xác nhận duy trì đồng hồ của riêng mình, việc lựa chọn người lãnh đạo được lên lịch trước cho cả một kỷ nguyên kéo dài hàng nghìn khối. Mỗi trình xác nhận được bồi thường cho việc chạy VDF vì nhà sản xuất khối nhận được giải thưởng cho việc sản xuất một khối.

Proof of History cho phép mạng không bao giờ dừng lại, khi các nhà lãnh đạo tiếp tục xoay vòng và toàn bộ mạng sẽ tiến bộ bất kể điều kiện mạng như thế nào. Người xác thực không phải nói chuyện với nhau để mạng đưa ra quyết định xoay người xác thực. Cơ chế này làm cho Solana trở nên độc nhất vô nhị mà không có blockchain nào khác có thể so sánh được. PoH cũng cho phép Solana tối ưu hóa thời gian khối, truyền khối, thông lượng và lưu trữ sổ cái có sẵn trên mạng.

Tower BFT

Tower BFT là triển khai tùy chỉnh của Solana về Practical Byzantine Fault Tolerance (PBFT) với tính nhất quán sống động. Tower BFT tận dụng PoH như một đồng hồ trước khi có sự đồng thuận để giảm chi phí và độ trễ nhắn tin.

Turbine

Turbine là giao thức truyền khối của Solana giúp giải quyết bộ ba khả năng mở rộng của blockchain. Nếu bạn không quen với vấn đề nan giải về khả năng mở rộng trong công nghệ blockchain, nó chủ yếu liên quan đến băng thông. Hầu hết các blockchain ngày nay đều có một lượng băng thông cố định trên mỗi nút, vì vậy việc tăng tổng số nút cũng sẽ làm tăng lượng thời gian cần thiết để cung cấp tất cả dữ liệu đến mỗi nút, đây là một vấn đề lớn.

Giải pháp của Solana cho vấn đề này là Turbine. Nó được tối ưu hóa để phát trực tuyến và truyền dữ liệu chỉ bằng UDP, thực hiện một đường dẫn ngẫu nhiên cho mỗi gói thông qua mạng khi các nhà sản xuất khối (người lãnh đạo) truyền dữ liệu của họ. Người lãnh đạo chia khối thành các gói nhỏ hơn lên đến 64KB. Vì vậy, đối với một khối 128MB, người dẫn đầu sẽ tạo ra 2.000 gói 64KB và sau đó truyền mỗi gói đến một trình xác nhận khác nhau. Sau đó, mỗi trình xác nhận sẽ truyền lại gói này đến một nhóm đồng nghiệp mới mà Solana gọi là một vùng lân cận. Mỗi vùng lân cận chịu trách nhiệm truyền một phần dữ liệu của nó đến mỗi vùng lân cận bên dưới nó. Điều này cho phép mỗi vùng lân cận, được tạo thành từ 200 nút, với mạng 3 cấp và bắt đầu với một nhà lãnh đạo duy nhất, đạt được 40.000 trình xác nhận trong khoảng 200 mili giây.

Gulf Stream

Gulf Stream là giải pháp quản lý mempool của Solana cho một mạng hiệu suất cao. Mempool là một tập hợp các giao dịch trên một blockchain đã được gửi nhưng chưa được xử lý bởi mạng. Trình xác thực Solana có thể quản lý kích thước mempool 100.000, có thể được thực thi trong vài giây với thông lượng mạng 50.000TPS. Điều này có thể thực hiện được bằng cách đẩy bộ nhớ đệm giao dịch và chuyển tiếp đến rìa của mạng. Vì mọi trình xác thực của Solana đều biết thứ tự của các nhà lãnh đạo sắp tới, họ có thể chuyển tiếp các giao dịch đến nhà lãnh đạo dự kiến ​​trước thời hạn, cho phép thực hiện các giao dịch trước thời hạn. Điều này làm giảm thời gian xác nhận và tránh bộ nhớ bị tắc nghẽn trên trình xác thực từ các mempools lớn. Giải pháp Gulf Stream của Solana là duy nhất, vì không thể có trong các mạng khác có nhà lãnh đạo không xác định (nhà sản xuất khối).

Sealevel

Sự đổi mới Sealevel của Solana cho phép một thời gian chạy xử lý hàng chục nghìn hợp đồng thông minh song song trong khi sử dụng nhiều lõi có sẵn cho trình xác thực. Điều này là có thể bởi vì các giao dịch blockchain Solana thực sự mô tả tất cả các trạng thái mà một giao dịch sẽ đọc hoặc ghi trong khi thực hiện.

Pipeline

Để đạt được sự xác thực nhanh chóng của các khối giao dịch lớn đồng thời tái tạo chúng trên toàn mạng, quy trình xác thực giao dịch trên mạng Solana sử dụng một kỹ thuật phổ biến được gọi là pipelining. Pipeline là đơn vị xử lý giao dịch của Solana để tối ưu hóa xác thực.

Cloudbreak

Cloudbreak là kiến ​​trúc trạng thái được mở rộng theo chiều ngang của Solana. Nguyên tắc thiết kế tại Solana là thiết kế phần mềm vượt ra khỏi phạm vi của phần cứng để cho phép sử dụng 100% – Cloudbreak giúp thực hiện điều đó. Thay vì sử dụng cơ sở dữ liệu truyền thống để giải quyết các vấn đề mở rộng quy mô, Solana sử dụng một số cơ chế được các hệ điều hành sử dụng.

Archivers

Đây là kho lưu trữ sổ cái phân tán của Solana để lưu trữ dữ liệu blockchain. Sau khi được Filecoin giới thiệu về Proof of Replication vào năm 2017, nhóm đã xây dựng phiên bản PoRep cho Solana bằng cách sử dụng VDF và được tối ưu hóa để xác minh hàng loạt.

Hệ Sinh Thái Solana

Solana đã hoàn thành xong cầu nối quan trọng Wormhole, kết nối hệ sinh thái Solana với Ethereum và đang tích cực liên kết với các hệ sinh thái tiềm năng khác. Hệ sinh thái Solana đang mở rộng nhanh chóng với sự tích hợp của nhiều dự án chất lượng, không chỉ từ những hệ sinh thái khác chuyển qua mà được xây dựng từ chính nền tảng Solana như Maps.me, KIN, Raydium, Oxygen, Audius… Ngoài ra, bạn có thể truy cập danh sách đầy đủ các dự án trong hệ sinh thái Solana tại đây .

Wallet

• Coin98 Wallet: Ví lưu trữ tài sản tiền mã hoá non – custodial, hỗ trợ gửi và nhận token SOL, cũng như token trên nhiều chain khác như Smart Binance Chain, Polkadot,… Coin98 Wallet cũng hỗ trợ giao dịch DEX trên ứng dụng điện thoại.
• Math Wallet: Ứng dụng đã có sẵn trên iOS, Android và có thể được sử dụng để gửi và nhận token SOL.
• Trust Wallet: Ứng dụng ví có thể được sử dụng để gửi và nhận token SOL, thuộc loại ví multi wallet, hỗ trợ lưu trữ nhiều loại crypto của nhiều nền tảng.
• Exodus: Ví tiền điện tử hỗ trợ các tài sản trên nền tảng Solana.
• Swipe: Crypto-fiat gateway (cổng giao dịch tiền điện tử) cho phép tiền điện tử được sử dụng là tiền fiat trong cuộc sống hàng ngày được xây dựng trên blockchain Ethereum.
• Atomic Wallet: Ví tiền điện tử non – custodial và là cổng thanh toán, hỗ trợ các token SOL và SPL.
• Sollet.io: Ví Solana có hỗ trợ các token SPL và đã tích hợp với Serum DEX.
• Ledger: Ví lạnh, hỗ trợ lưu trữ tài sản Crypto, Ledger Nano X và Nano S đã hỗ trợ lưu trữ token SOL.
• Solflare: Ví web do cộng đồng tạo ra và được xây dựng trên Solana.
• P2P Wallet: Ví Solana mã nguồn mở, giúp đẩy mạnh cơ sở hạ tầng Solana, Serum, và Bonfida.

Tool & Explorer

• SolGSN: Dự án triển khai Gas station trên Solana.
• SoproX: Công cụ giúp các nhà phát triển tạo một chương trình trên Solana Rust mà không cần xây dựng cấu hình.
• Solana Explore: Nền tảng cho phép người dùng tra cứu các giao dịch và tài khoản trên nền tảng Solana.
• Solanascan: Trình khám phá Block và là nền tảng phân tích cho Solana.
• Solana Beach: Nền tảng hỗ trợ khám phá Solana blockchain, bao gồm các dữ liệu thống kê, trình xác thực, số liệu token,…

Application

• Audius: Protocol chia sẻ nhạc trực tuyến (music-sharing and streaming) kết nối trực tiếp người nghe đến nhà sáng tác âm nhạc, cho mọi người sự tự do phát hành, quản lý và kinh doanh các nội dung âm thanh.
• Dfuse: Công ty Blockchain API hỗ trợ truyền tải các cập nhật trạng thái theo thời gian thực, hỗ trợ tìm kiếm nhanh chóng và cung cấp dịch vụ bảo đảm các giao dịch không thể thay đổi.
• Maps.me: Ứng dụng lập bản đồ ngoại tuyến hàng đầu thế giới với nhiều chức năng như hướng dẫn du lịch, đặt phòng khách sạn, nhà hàng, giúp tự tạo tour du lịch, bản đồ chi tiết,…
• Civic: Nền tảng nhận dạng danh tính phi tập trung có khả năng xác minh danh tính theo yêu cầu, an toàn với chi phí thấp.
• Human Protocol: Ứng dụng toàn cầu, hỗ trợ tổ chức, đánh giá và đền bù sức lao động của con người.
• Kin: Blockchain được xây dựng dành riêng cho người tiêu dùng chính thống. Kin blockchain có thể xử lý hàng triệu yêu cầu mỗi ngày và hiện xử lý hơn 99% giao dịch trong vòng chưa đầy 10 giây.
• Jabber: Nền tảng nhắn tin p2p được xây dựng trên Solana.
• Solanaroll: Nền tảng trò chơi xúc xắc với tốc độ xử lí nhanh chóng, công bằng, lợi thế nhà cái chỉ là 1%.
• SOL Survivor: Ứng dụng nhắn tin và trò chơi chiến đấu được xây dựng trên Solana.
• The Media Network: Giao thức lưu trữ có mã nguồn mở, phi tập trung và chống kiểm duyệt.
• SPL Token UI: Nền tảng cho phép tạo và quản lý các token SPL.

Infrastructure

• The Graph: Protocol cho phép Indexing và truy vấn Data từ Blockchain. Bất kỳ ai cũng có thể truy cập để xây dựng và publish các API gọi là Subgraph, giúp việc truy cập Data từ Blockchain dễ dàng hơn.
• Akash: Thị trường điện toán đám mây an toàn, minh bạch và phi tập trung, kết nối những người cần tài nguyên máy tính (client) với những người có năng lực tính toán để cho thuê (provider).
• Velas: Hệ sinh thái và Blockchain DPoS vận hành bằng trực giác nhân tạo, giúp các giao dịch trở nên an toàn, có thể tương tác, có khả năng mở rộng cực cao.
• Hummingbot: Phần mềm mã nguồn mở cho phép xây dựng và chạy các chiến lược giao dịch có thể tùy chỉnh, giúp tự động hóa các giao dịch tiền điện tử trên các sàn giao dịch.
• Arweave: Protocol lưu trữ dữ liệu Blockchain dựa trên thuật toán đồng thuận thế hệ mới Proof of Access để tạo ra kho lưu trữ dữ liệu thực sự vĩnh viễn đầu tiên trên Thế giới.
• Blockchain Service Network: Mạng lưới cơ sở hạ tầng công cộng toàn cầu đa đám mây, đa cổng thông tin và đa khuôn khổ.
• Wormhole: Cây cầu hai chiều đầu tiên kết nối Ethereum với Solana.
• Decentology: Nền tảng giúp đơn giản hóa việc tạo ứng dụng phi tập trung, giúp hỗ trợ việc phát triển các Dapp trên Solana.
• Magic: Dự án giúp dễ dàng tích hợp các ứng dụng với Ethereum, cung cấp các lựa chọn thay thế dễ sử dụng cho ví Web3 (ví dụ như MetaMask) cho người dùng cuối cùng và các nhà phát triển.
• Torus: Dự án quản lí tài khoản, hỗ trợ người dùng đăng nhập các Dapp chỉ bằng một cú nhấp chuột. Người dùng có thể đăng nhập vào DApps bằng tài khoản Google, Facebook, Reddit, Discord và Twitch của họ trong một bước duy nhất, không cần đăng ký cũng như cài đặt.
• Waves: Hệ sinh thái Blockchain Platform, bao gồm: Waves DEX (Sàn giao dịch phi tập trung của Waves), Waves Wallet, Waves Keeper, Waves Labs.
• Pocket: Giải pháp API phi tập trung, khuyến khích người tham gia chạy các nodes cho các nhà phát triển, những người rất cần dữ liệu cho các ứng dụng của họ
• Plasma Finance: Onramp fiat cho phép người dùng tích hợp liền mạch các khoản thanh toán tiền điện tử vào ứng dụng của họ.
• MoonPay: Tương tự Plasma, MoonPay cũng là một onramp fiat cho phép người dùng tích hợp liền mạch các khoản thanh toán tiền điện tử vào ứng dụng của họ.

DeFi

• Serum: Nền tảng phi tập trung đầy đủ (fully decentralized) đồng thời là sàn giao dịch phi tập trung (DEX – decentralized exchange) được xây dựng trên Solana blockchain. Serum mong muốn tạo ra một hệ sinh thái DeFi mang lại trải nghiệm tốt nhất cho user.
• Raydium: AMM được xây trên Solana, Raydium có hầu hết các tính năng cần thiết của một DEX, bao gồm Swap, Orderbook, Farming, Pools.
• Bonfida: Sàn DEX cung cấp giao diện và hỗ trợ người dùng tương tác trực tiếp với sàn Serum. Ngoài ra Bonfida còn phát triển NFT Market trên Solana và tạo Venture Pools cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
• LunaDEX: Sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên nền tảng của Solana Blockchain và Serum DEX.
• SenSwap: AMM đầu tiên được xây dựng trên Solana và Serum DEX
• Band Protocol: Dự án về Blockchain protocol trong lĩnh vực quản lý dữ liệu. Nó là lớp layer của Web 3.0, giải quyết các vấn đề về dữ liệu, độ tin cậy và chất lượng của thông tin dữ liệu cho các ứng dụng Web 3.0.
• Frontier: DeFi aggregation layer giúp người dùng quản lý tài sản của họ trên nhiều blockchain và ứng dụng DeFi khác nhau. Ngoài tính năng tracking & management, Frontier còn cung cấp các dịch vụ khác như staking, best-rate asset swapping, liquidity provision, CDP creation & monitoring,…
• ChainLink: ChainLink là cầu nối chuyển tiếp thông tin, dữ liệu từ thế giới thực vào Blockchain và ngược lại.
• Terra: Terra là dự án blockchain cho lĩnh vực thương mai điện tử. Dự án tạo ra đồng stable coin của riêng họ (hoặc riêng từng sàn TMDT) để thanh toán và giảm phí giao dịch.
• USD Coin: Stablecoin được gắn với USD, được phát triển bởi công ty Circle và được bảo đảm bởi sàn giao dịch Coinbase.
• Tether: Stablecoin được gắn với đồng USD, hiện đang là stablecoin số 1 thị trường
• Ramp Defi: Protocol cho phép phát hành các Stablecoin Backed by Crypto Assets được xây dựng trên Ethereum. Các Crypto Asset này có thể là các Non-ERC20 hoặc các Stablecoin ERC20.
• Oxygen: Giao thức trung gian hỗ trợ các dự ánDeFi, đồng thời dự án cũng phát triển Ví phi tập trung, hỗ trợ nền tảng Ethereum và Solana.
• Traderdome: AMM được xây trên nền tảng Solana và Serum DEX
• Solible: Thị trường NFT trên nền tảng Solana
• Gravity: Dự án Oracle hỗ trợ giao tiếp giữa các blockchain với thế giới bên ngoài, giao tiếp xuyên chuỗi và giao tiếp với các sidechains trong một cấu trúc thống nhất.
• Orca: Sàn giao dịch tiền điện tử thân thiện với người dùng đầu tiên trên nền tảng Solana
• IdentitySwap: AMM hỗ trợ nhận dạng danh tính phi tập trung trong chương trình trao đổi token Solana SPL. Chương trình kết nối với hệ thống xác minh danh tính của Civic.
• DexLab: Sàn giao dịch phái sinh phi tập trung và hỗ trợ giao dịch cross-chain
• Anchor: Giao thức tiết kiệm nhằm mục đích tạo ra một sản phẩm tiết kiệm đơn giản và tiện lợi với sức hấp dẫn rộng rãi đối với người dùng hàng ngày.
• StableSwap: Mang Curve – sàn giao dịch Stablecoin phi tập trung số 1 hiện nay đến với Solana.
• Solana Structured Products: cho phép người dùng kết nối và khóa các khoản tiền gửi đơn lẻ với mục tiêu chung là thực hiện một chiến lược giao dịch cụ thể, cùng với các bot quản lý, đọc và phản hồi dữ liệu từ thị trường SerumDEX.

Phần Kết Luận

Solana đã được chứng minh là một giải pháp đáng tin cậy cho các ứng dụng phi tập trung cần tốc độ cao và chi phí cực thấp. Sự đổi mới mang tính đột phá của Solana cho phép các dApp này mở rộng quy mô lên hàng tỷ mà không phải hy sinh tính phân quyền hoặc bảo mật. Khi kết hợp Solana với các dự án sáng tạo khác như Serum và sổ đặt hàng giới hạn trung tâm của nó, hoặc hệ sinh thái của Raydium duy trì AMM, bạn cho phép DeFi phát huy hết tiềm năng của nó. Khi hàng triệu người dùng mới đổ vào tiền điện tử, phí cao và thời gian giao dịch chậm do các blockchain khác cung cấp sẽ chỉ thúc đẩy người dùng tìm kiếm các giải pháp hợp lý hơn.